Nieuwe museumdefinitie zorgt voor ruzie: ICOM-president opgestapt maar de tweespalt blijft

Corona zorgt voor halvering bezoekcijfers

Museum Kranenburgh van 70.000 naar 30.000 bezoekers door Covid-19 (foto: courtesy museum)

De coronacrisis heeft hard toegeslagen in de culturele sector. Veel musea verwachten een halvering van de bezoekcijfers. Meer dan 100 Nederlandse musea vrezen voor hun voortbestaan meldt de Museumvereniging na een enquête onder 435 musea. Vooral musea buiten de grootstedelijke gebieden hebben het zwaar, aldus Miriam Moll, voorzitter van de Museumvereniging.

Een van de musea die hierdoor in zwaar weer is geraakt, is Museum Kranenburgh in Bergen Noord-Holland. Het museum moet drastische maatregelen nemen om de gevolgen van de coronapandemie het hoofd te bieden. Men heeft een groot financieel tekort omdat men vrijwel geheel afhankelijk is van publieksinkomsten. Deze inkomsten zijn dit jaar substantieel lager door de Coronacrisis en de anderhalve-metermaatregelen. Het museum dat in 2019 nog ruim 70.000 bezoekers ontving, verwacht een terugval naar 30.000 bezoekers in 2020 en 2021, en moet nu flink bijsturen in organisatie, programmering en financiën. Zonder steun van de gemeente komt het voortbestaan van het museum in gevaar. Voor meer info klik hier.

Slechts één museum doet mee aan boycot van Facebook

Imperial War Museum Liverpool boycot Facebook (foto: Wikipedia)


Veel grote bedrijven, waaronder Unilever en Nike, steunen de boycot van Facebook in de maand juli. Zij willen met hun “Stop Hate For Profit”-campagne aandacht vragen voor de dubieuze rol van Facebook en Instagram bij het verspreiden van haat. Musea in Europa houden zich afzijdig, slechts een museum heeft zich bij de actie aangesloten.

Het Imperial War Museum, met vestigingen in Londen en Liverpool, heeft zich wel bij deze een maand durende boycot aangesloten. Peter Austin is woordvoerder namens het museum, voor hem is meedoen vanzelfsprekend: “Het stoppen van desinformatie en haatcampagnes is erg belangrijk. We willen als museum een duidelijk standpunt innemen in dit publieke debat. Volgend jaar openen we onze nieuwe exposities over de Holocaust en de Tweede Wereldoorlog. Het is voor ons belangrijk om duidelijk te tonen waar we staan in deze kwestie.”

Omdat het museum hoopt om op 1 augustus weer open te gaan, was de keuze niet vanzelfsprekend. Juist in de maand juli was er een grote promotiecampagne gepland.

Vernieuwen moet, maar hoe pak je het aan? Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel

Faseer de renovatie van je museum, het heeft veel voordelen.

Veel musea vechten om te overleven in corona-tijd. Je zou er somber van worden. Als mentale oppepper besteedt het recente nummer van Museumpeil aandacht aan nieuwe en gerenoveerde musea. Onder het motto regeren is vooruitzien: wat moet je na corona doen om aantrekkelijk te blijven voor bezoekers? Een van de vele voorbeelden is het Museum voor Natuurwetenschappen in Brussel. In 2005 is men begonnen met een stapsgewijze renovatie, die nu vijftien jaar later klaar is. De voordelen van deze aanpak: men bleef steeds prominent aanwezig in de media en door tijdelijke exposities en rondleidingen bleef het bezoekersaantal op peil en dus ook de inkomsten. Meer lezen? In Museumpeil doen museologen Cécile Cerin en Sophie Boitsios uitgebreid verslag.

Bezoekers musea moeten mondkapjes gaan dragen

Engelse museumdirecteuren willen ook mondkapjes in musea (foto: Iris Duvekot, Stedelijk Museum Amsterdam)

Recent onderzoek geeft aan dat besmetting met  Covid19-virus vooral binnen, in gesloten ruimtes gebeurd. In Duitsland, Frankrijk en België zijn mondkapjes nu verplicht in musea. Ook in Engeland wil het overleg van museumdirecteuren (National Museum Directors’ Council) dat museumbezoekers mondkapjes gaan dragen, hoewel dit door de overheid nog niet is verplicht gesteld. De Engelse overheid heeft al wel besloten dat vanaf 24 juli het dragen van mondkapjes verplicht is in alle winkels en het openbaar vervoer. Meer informatie over het belang van dragen van mondkapjes kunt u vinden op de website van de Engelse Overheid.

In Nederland is het dragen van mondkapjes in musea niet verplicht. Mocht u toch een museaal mondkapje willen dragen: het Stedelijk Museum Amsterdam verkoopt mondkapjes van de Mexicaanse kunstenaar Carlos Amorales, die nu een grote tentoonstelling in het Stedelijk heeft. De grote zwarte vlinder op het mondkapje is een verwijzing naar zijn werk Black Cloud, de publiekslieveling in de tentoonstelling. Op de foto geheel links: museumdirecteur Rein Wolfs.

Kort nieuws

Directeur Deirdre Carasso vertrekt bij het Stedelijk Museum Schiedam


Deirde Carasso blies het museum razendsnel nieuw leven in!

Deirdre Carasso vertrekt als directeur van het Stedelijk Museum Schiedam. Ze stapt half december over naar de Bibliotheek Utrecht, waar ze directeur Ton van Vlimmeren opvolgt die met pensioen gaat. 'Ik zal het fantastische museumteam, het museum, het spannende Schiedam en al die krachtige Schiedammers gaan missen', zegt ze. De Bibliotheek Utrecht telt 13 vestigingen met 158 medewerkers en trekt jaarlijks 1,3 miljoen bezoekers.
In Schiedam zette Carasso het museum dat vóór haar komst in moeilijkheden verkeerde, in sneltreinvaart weer op de kaart. Het aantal bezoekers verdubbelde; Schiedammers werden weer trots op hun museum. Ook kreeg ze de organisatie financieel gezond. Samen met de gemeente werkte ze aan de renovatie van het museum. 'In 4,5 jaar heeft ze het museum samen met haar team verbreed', zegt Pascal Visée, voorzitter van de Raad van Toezicht. 'Het museum gaat weer over mensen, biedt kunst en (stads)geschiedenis en werkt nauw samen met bestuur en inwoners van de stad Schiedam'.

BNR-radio interviewt vijf kopstukken uit de museumwereld
Veel musea gebruiken de corona-lockdown om nog eens goed naar hun rol te kijken. Ann de Meester van het Frans Hals Museum onderzocht hoe je het maatschappelijk debat over het slavernijverleden kunt ondersteunen als directeur van een museum vol oude meesters uit de Gouden Eeuw. Ze zoekt ook naar nieuwe wegen in deze financieel spannende tijd. Na de eerste corona-maanden is het Frans Halsmuseum uit de overleef-stand gekomen.
Hoe vindt het museum zichzelf opnieuw uit? Luister hier naar de interviews met Andreas Blühm (Groninger Museum), Ann Demeester (Frans Hals Museum), Suzanne Swarts (Museum Voorlinden),  Rein Wolfs (Stedelijk Museum) en Nathanja van Dijk (Kunsthal Rotterdam).

Collectie van het Merghelynck Museum uit Ieper op de ‘Topstukkenlijst’


Merghelynck Museum is een Gesamtkunstwerk (foto: courtesy museum)

Eén miljoen extra voor mobiel erfgoed
Het Mondriaan Fonds is verheugd dat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap 1 miljoen euro extra uittrekt voor de Bijdrage Restauratie Mobiel Erfgoed. Hiermee kan de regeling worden voortgezet.
De Bijdrage Restauratie Mobiel Erfgoed is bestemd voor restauratie en herstel van mobiel erfgoed, met een focus op verduurzaming, of het nu gaat om vervoer over rail of weg, door water of lucht. Recente bijdragen gingen onder meer naar restauratie van De Zilvermeeuw, het laatst overgebleven metrotreinstel van de eerste generatie in Amsterdam, en de laatste werkende graanevelator ter wereld: de Stadsgraanzuiger 19 in Rotterdam.

Nieuw Museum voor Moderne Kunst voor Almere
Terwijl door de corona-crisis overal musea op omvallen staan, wil Almere een nieuw museum van internationale allure bouwen. Het museum voor grootschalige multimediale moderne kunst moet achter het Flevoziekenhuis worden gebouwd. Het museum moet de bezoekers doordat ze in de kunstwerken kunnen en erdoor omringd zullen zijn, een unieke experience geven. Als directeur is Denise de Boer aangetrokken, zij was hiervoor adjunct-directeur van het Frans Hals Museum in Haarlem. Het museum moet 200.000 bezoekers per jaar gaan trekken. De Raad voor Cultuur is positief en heeft minister Ingrid van Engelshoven van Cultuur geadviseerd om jaarlijks 250.000 euro subsidie te geven. Almere had al eerder een museum voor moderne kunst: De Paviljoens. Dit museum trok te weinig bezoekers en werd in 2013 gesloten.

Adopteer een collectiestuk


RAF Museum heeft meer dan een miljoen objecten, die men wil digitaliseren.

The Royal Air Force Museum in Engeland heeft een interessant initiatief in coronatijd gelanceerd. Het publiek kan 50 objecten uit de immense collectie van ruim 1,3 miljoen artefacten adopteren. Voor 25 pond kun je al een object adopteren, de adoptie heeft een looptijd van 12 maanden. Men ontvangt een foto en digitaal adoptiecertificaat. Tevens zal de adoptie worden vermeld in de online catalogus.
Edward Sherman, hoofd ontwikkeling van het RAF Museum is enthousiast en hoopt bij succes op een vervolg: “Support from adoptees will help the museum continue sharing the RAF Story, past, present and future, to engage, inspire and encourage learning for current and future generations.” Voor meer informatie klik hier.

Najaarsnummer Museumpeil: Welke gevaren bedreigen musea?
Het najaarsnummer van Museumpeil gaat over gevaar. Nee, niet nog eens corona, maar wel over al die andere gevaren waar je liever niet aan denkt. Van brandschade tot beestjes, van inbrekers tot aardbevingen. Waar moet je je op voorbereiden en hoe kun je dat doen? Een nummer vol voorbeelden en onmisbare tips. Verder kijken we ook een paar jaar vooruit. Welke zwarte wolken bedreigen musea in Nederland en Vlaanderen. Hoe zonnig of somber zien o.m. de Nederlandse Museumvereniging en het Vlaams Museumoverleg de gezamenlijke toekomst van de erfgoedsector?
De redactie is nog op zoek naar interessante cases in Nederland en Vlaanderen. Is jouw museum onverwachts een ramp overkomen, laat het ons weten redactie@museumpeil.eu.

Agenda